Cao huyết áp ở người trẻ tuổi

Thường người ta hay nghĩ chứng cao huyết áp chỉ xảy ra ở những người có tuổi. Tuy nhiên, bệnh cao huyết áp còn xảy ra đối với những người trẻ tuổi và ngày càng có chiều hướng trẻ hóa.

Tuổi nào mắc bệnh gọi là trẻ?

Theo Tiến sĩ – bác sĩ Trương Quang Bình, Trưởng khoa Tim mạch (BV ĐH Y Dược TPHCM), khi người mắc bệnh ở độ tuổi dưới 35 tuổi (trước đây người ta quan niệm dưới 40 tuổi) thì gọi là cao huyết áp ở người trẻ.

Có khoảng 30% trong số những trường hợp cao huyết áp ở người trẻ có thể tìm được nguyên nhân gây bệnh.

Một số nguyên nhân dẫn đến cao huyết áp ở người trẻ thường gặp như: bệnh lý mạch máu ở thận (hẹp động mạch thận), bệnh lý ở cơ quan nội tiết (u sưng thượng thận, ủ vỏ thượng thận) bệnh lý nhu mô thận (viêm vi cầu thận mãn; suy thận mãn tính…) và một số bệnh lý mạch máu khác như: hẹp eo động mạch chủ…

Còn hút thuốc lá, béo phì, căng thẳng… chỉ là những yếu tố nguy cơ chứ không phải là nguyên nhân gây cao huyết áp ở người trẻ. Nhưng một khi đã mắc bệnh và có kèm theo các yếu tố nguy cơ trên thì sẽ làm cho bệnh trầm trọng hơn.

Cách đơn giản phòng ngừa bệnh cao huyết áp ở trẻ

Đây là căn bệnh giết người thầm lặng, không để lại bất kỳ dấu hiệu bên ngoài, nhất là đối với nhóm người trẻ tuổi. Việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời là trách nhiệm của người lớn và không giống như ở người lớn, bệnh cao huyết áp ở trẻ em không cần phải dùng thuốc, chỉ cần thay đổi lối sống, ăn uống khoa học là có thể giảm bệnh. Dưới đây là những kinh nghiệm giúp các bậc cha mẹ giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh này cho con cái mình được các chuyên gia ở BCH đưa ra khuyến cáo.

1.Duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý

Duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý cho trẻ nhỏ có nghĩa là không để trẻ suy dinh dưỡng hoặc béo phì hay dư thừa trọng lượng. Việc tăng chỉ số BMI (BMI = (trọng lượng): (chiều cao)2). Trọng lượng tính bằng kg, chiều cao tính bằng mét. Ví dụ một người nặng 55 kg, cao 1,6 mét thì BMI = 55:(1,6)2, tương ứng bằng 21,48. Nếu BMI trong khoảng 20-25 là bình thường, 25-30 là thừa cân và trên 30 là béo phì, nói cách khác là trẻ béo phì hay dư thừa trọng lượng là nguyên nhân chính làm tăng huyết áp.

2. Tăng cường cho trẻ ăn rau xanh, hoa quả giàu chất xơ

Đặc biệt là các loại rau xanh, hoa quả trồng bằng phương pháp hữu cơ vì nó không gây độc, không có chứa các chất như thuốc trừ sâu, hoá chất nhưng lại chứa nhiều chất xơ, nhất là các loại hoa quả tươi.

3. Tăng cường hoạt động thể chất

Theo số liệu thống kê thì tại vùng Bắc Mỹ hiện nay có trên 20 triệu trẻ em mắc bệnh béo phì, bởi vậy tỷ lệ mắc bệnh cao huyết áp ngày càng cao. Phần lớn những đứa trẻ này là nhóm ăn nhiều, nhất là các loại thức ăn nhanh, trong khi đó lại nghiện xem tivi, nghiện chơi game và lười hoạt động thể chất, do vậy việc tăng cường luyện tập sẽ giúp cho trẻ giảm được các nguy cơ béo phì. Hoạt động rất đa dạng, có thể là tham gia các trò chơi ngoài trời, luyện tập thể thao, cho trẻ đi picnic vv…

4. Giảm ăn mỡ và muối

Một trong những nguyên nhân gây bệnh béo phì và cao huyết áp ở cả người lớn lẫn trẻ em là ăn quá nhiều mỡ và muối, nhất là muối. Riêng trẻ nhỏ rất ưa các món ngọt, mặn và thức ăn nhanh có bán sẵn ngoài thị trường,đây là những thực phẩm giàu mỡ, muối và đường, lâu ngày trở thành thói quen khó sửa, vì vậy theo các Hiệp hội tim mạch Mỹ thì để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp ở nhóm vị thành niên tốt nhất là hạn chế những loại thực phẩm chế biến quá kỹ, chứa nhiều mỡ và muối, nên thay bằng thực phẩm giàu chất xơ, thực phẩm tươi sống.

5. Giảm stress và các loại bệnh thần kinh

Theo các chuyên gia ở Trung tâm y học Mayo Clinic thì ngoài những tác động về ăn uống và thể chất thì những tác động xấu do stress thần kinh gây nên cũng là nguyên nhân rất tiềm ẩn đối với bệnh cao huyết áp ở trẻ em. Ví dụ như trường hợp trẻ sống trong gia đình không hạnh phúc, bị lạm dụng tình dục, tổn thương về tinh thần, liên tục sống trong sợ hãi là nhóm người mắc bệnh nhiều nhất. Để giảm thiểu, hãy tạo ra môi trường sống tự nhiên, thân thiện, giúp trẻ cảm thấy đỡ căng thẳng, sống vui vẻ và hồn nhiên đúng như lứa tuổi của các em, kể cả áp lực bắt trẻ học quá nhiều mà không còn thời gian chơi bời giải trí.