Phòng ngừa bệnh tiểu đường

Theo ước tính của WHO, ước tính năm 1985 có khoảng 30 triệu người trong độ tuổi 12-79 mắc tiểu đường. Sau 10 năm (1991) con số này lên đến 110 triệu người. Năm 2010 trên thế giới có khoảng 285 triệu người mắc bệnh.  Theo thống kê hàng năm có khoảng 3,2 triệu người mắc tiểu đường chết do các biến chứng của bệnh, tương đương với 1 phút có 6 người chết do bệnh này.

Làm thế nào phòng ngừa bệnh tiểu đường?

Đã có nhiều nghiên cứu trên thế giới cho thấy bệnh tiểu đường đặc biệt là bệnh tiểu đường tuýp 2 là một bệnh hoàn toàn có thể phòng hoặc ít nhất là làm chậm tiến triển thành bệnh, nếu người có nguy cơ mắc bệnh được phát hiện và can thiệp kip thời.

Các biện pháp dự phòng tập trung vào các hoạt động làm giảm các yếu tố nguy cơ là nguyên nhân gây ra bệnh và tác động trực tiếp đến các bệnh nhân có dấu hiệu tiền lâm sàng của bệnh như nhóm bệnh nhân giảm dung nạp glucozo, rối loạn lipid, tăng huyết áp, con cái người bị tiểu đường tuýp 2, có tiền sử tiểu đường thai kì.

Phòng bệnh cấp I: gồm những hoạt động nhằm ngăn ngừa sự xuất hiện tiểu đường ở các cá nhân hay cộng đồng dễ mắc bệnh như các biện pháp can thiệp vào hành vi:

Chế độ ăn : Nên có một chế độ ăn đa dạng, ăn nhiều rau và trái cây, ngũ cốc, các sản phẩm từ sữa chứa ít chất béo, cá, thịt, gia cầm, trứng và đậu, giảm muối và đường,… Mỡ là chất cần cho sức khỏe nếu ăn với số lượng hợp lý nếu ăn quá nhiều mỡ sẽ gây ra bệnh tim mạch. Không hút thuốc lá, hạn chế uống bia rượu.

Tập luyện thể lực : nên vận động 30 – 45 phút/ngày (như đi bộ, bơi lội, khiêu vũ, đạp xe,…). Hiệu quả của việc tập luyện là giúp cơ thể tiêu hao bớt chất đường và chất béo, giảm huyết áp, hạ lượng mỡ máu…

Phòng bệnh cấp II: nhằm vào việc chẩn đoán sớm và kiểm soát tiểu đường hiệu quả để tránh hoặc ít nhất làm chậm sự tiến triển của bệnh.

Khám sàng lọc phát hiện sớm những người có rối loạn glucose máu trước khi xảy ra bệnh tiểu đường (tiền tiểu đường) và tiểu đường nói chung, đặc biệt là tiểu đường thai nghén.

Theo dõi điều trị : Kiểm tra lượng đường trong máu của bạn thường xuyên, xét nghiệm giúp kiểm tra đường huyết trung bình bằng máy HbA1c 2-3 tháng/lần, xét nghiệm mỡ trong máu, chức năng gan, thận 6 tháng/lần, theo dõi huyết áp,…

Các can thiệp bằng thuốc : ngăn cản sự hấp thu: α-glucosidase (acarbose, basen) hay giảm đề kháng của Iuslin: Metformin, Thiozolidinedione.

Phòng bệnh cấp III: gồm các biện pháp ngăn ngừa di chứng/khuyết tật để lại do bệnh tiểu đường hoặc tử vong. Phát hiện và quản lý các biến chứng của bệnh ĐTĐ (như bệnh mắt, bệnh thận, bệnh tim mạch,…).

Thu Cúc