Tiểu đường tuýp 1

Trong tất cả những người bị tiểu đường, chỉ khoảng 10% có bệnh tiểu đường loại 1 và 90% còn lại có bệnh tiểu đường loại 2. Tuy nhiên, nếu không hiểu biết rõ về bệnh tiểu đường loại 1 sẽ gây những biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe.

Insulin và Tiểu đường loại 1

Insulin là một hormone được thực hiện bởi các tế bào beta trong tuyến tụy. Vai trò chính của insulin là giúp di chuyển các chất dinh dưỡng trong cơ thể, đặc biệt là đường vào các tế bào của các mô trong cơ thể. Khi lượng đường trong máu tăng lên, các tuyến tụy để tăng tiết insulin nhiều hơn.

Tuy nhiên, khi hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các tế bào beta, đặc biệt các tế bào sản xuất insulin. Trong thời gian dài liên tục từ vài tháng tới một năm, các tế bào beta ngừng hoạt động, chỉ còn một lượng ít tế bào beta, tuyến tụy không thể sản xuất tất cả các insulin mà cơ thể cần dẫ tới bệnh tiểu đường loại 1

Ai dễ mắc tiểu đường tuyp 1

Bệnh tiểu đường loại 1 là một bệnh tự miễn dịch. Trẻ em, thanh thiếu niên và thanh niên là những người được chẩn đoán với bệnh tiểu đường loại 1 thường xuyên nhất. Hầu hết mọi người phát triển bệnh tiểu đường loại 1 trước khi 30 tuổi, nhưng cũng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Khoảng 10-15% của tất cả các trường hợp  bệnh tiểu đường là thuộc loại 1. Bệnh phổ biến ở người da trắng hơn ở người da đen và ở nam và nữ nguy cơ mắc tiểu đường là như nhau.

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính xác của bệnh tiểu đường loại 1 hiện nay chưa xác định. Tuy nhiên, một số trường phái cho rằng nó có liên quan tới di truyền, tiền sử mắc bệnh tiểu đường trong gia đình. Các nhà nghiên cứu cho rằng yếu tố môi trường đóng một vai trò trong việc gây ra bệnh. Bệnh tiểu đường loại 1 sẽ xuất hiện khi một cái gì đó trong môi trường như một chất độc hoặc virus – kích hoạt hệ thống miễn dịch và tấn công tuyến tụy, phá hủy các tế bào beta của tụy đến mức mà nó không còn có thể sản xuất đủ insulin. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu chắc chắn khẳng định quan điểm này.

Mặc dù duy trì một lối sống lành mạnh là rất quan trọng trong việc quản lý bệnh tiểu đường loại 1 nhưng chưa có khẳng định nào về sự ảnh hưởng của lối sống tới nguy cơ một người bị mắc bệnh tiểu đường

Triệu chứng

Ở những người bị bệnh tiểu đường loại 1. Không có insulin vận chuyển đường vào các tế bào. Kết quả là, lượng đường tích tụ trong máu cao và có thể gây ra

Mất nước Do lượng đường trong máu cao nên cơ thể cố gắng đào thải đường, khiến cho đi tiểu nhiều hơn . Khi thận bị mất đường qua nước tiểu, một lượng lớn nước cũng bị mất, gây mất nước.

Giảm cân Mất đường trong nước tiểu có nghĩa là mất đi năng lượng cung cấp cho các hoạt động trao đổi chất trong và ngoài cơ thể gây giảm cân.

Gây tổn hại cho cơ thể Theo thời gian, hàm lượng đường cao trong máu có thể gây hại cho các dây thần kinh và mạch máu nhỏ của mắt, thận, và tim gây xơ vữa động mạch (xơ cứng) của các động mạch lớn có thể dẫn tới cơn đau tim và đột quỵ.

H ầu hết mọi trường hợp được chẩn đoán bệnh tiểu đường loại 1 có các dấu hiệu sau đây và triệu chứng của tăng đường huyết hay hạ đường huyết như: khát nước, tiểu nhiều, giảm cân, mệt mỏi,chóng mặt, nhức đầu, thường xuyên cảm thấy đói, ngứa, nhiễm trùng da, mờ mắt, tính tình thay đổi, chuột rút, tổn thường lâu khỏi, các vết bầm tím chậm lành. Những triệu chứng này có thể xảy ra đột ngột, vì vậy nếu có những triệu chứng trên cần xét nghiệm để chuẩn đoán bệnh tiểu đường loại 1

Trong một số trường hợp, lượng đường trong máu rất cao. Các triệu chứng khẩn cấp có thể gặp như lú lẫn, thở nhanh, hơi thở có mùi trái cây, mất ý thức, lắc, đau bụng, bất tỉnh, buồn nôn, nôn, nhịp tim nhanh. Cần nhập biện ngay lập tức tránh biến chứng nguy hiểm

Chuẩn đoán

Để chẩn đoán bệnh tiểu đường loại 1, cần làm xét nghiệm xác định lượng đường trong máu. Có thể được thực hiện bằng một số cách như đo lượng đường trong thời điểm đầu tiên của buổi sáng, đo lượng đường ngẫu nhiên vào bất kỳ thời gian nào trong ngày, và đo lượng đường trong 2 giời dau khi ăn một lượng tiêu chuẩn carbohydrate.

Tùy thuộc vào phương pháp được lựa chọn, một mức độ đường trong máu ở trên một ngưỡng nhất định sẽ xác định chẩn đoán. Hiện tại không có cách nào để sàng lọc hoặc ngăn chặn sự phát triển của bệnh tiểu đường loại 1.

Hậu quả

Khi không được kiểm soát tốt bệnh tiểu đường loại 1, một số vấn đề nghiêm trọng đe dọa tính mạng có thể gặp như:

Tổn thương thận Khoảng 20% đến 30% những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 phát triển tổn thương thận. Nguy cơ cho bệnh thận tăng theo thời gian và là hậu quả tất yếu đối với bệnh nhân mắc tiểu đường loại 1 từ 15 đến 25 năm. Biến chứng này có thể dẫn tới suy thận và bệnh tim.

Bệnh võng mạc mắt xảy ra ở khoảng 80% người lớn, những người đã có bệnh tiểu đường type 1 trong hơn 15 năm.

Tổn hại tuần hoàn máu và thần kinh Thiệt hại dây thần kinh và xơ cứng động mạch dẫn đến giảm cảm giác và lưu thông máu kém ở bàn chân. Điều này dẫn đến tăng nguy cơ chấn thương và giảm khả năng chữa lành vết thương lở loét,có thể phải cắt bỏ. Tổn thương thần kinh cũng có thể dẫn đến các vấn đề tiêu hóa như buồn nôn, nôn, tiêu chảy.

Điều trị và ngăn ngừa bệnh tiểu đường Type 1

Hiện nay chưa có cách chữa bệnh tiểu đường loại 1, tuy nhiên, có thể được quản lý thông qua việc duy trì một lối sống lành mạnh, xét nghiệm lượng đường trong máu và lượng insulin thường xuyên.

Điều trị bệnh tiểu đường loại 1 cần có một kế hoạch quản lý toàn diện bao gồm giáo dục về bệnh tiểu đường, dinh dưỡng, và tập thể dục, điều trị insulin, và phòng ngừa và điều trị các biến chứng. Cán bộ y tế chăm sóc sức khỏe là một trong những đội ngũ chăm sóc bệnh nhân tiểu đường, các thành viên cần thiết khác là những người đồng đẳng đang mắc bệnh tiểu đường.

Điều trị thay thế suốt đời với insulin là cần thiết cho bệnh tiểu đường loại 1. Có rất nhiều loại insulin có sẵn nhưng hầu hết những người bị bệnh tiểu đường loại 1 là một sự kết hợp của một insulin tác động nhanh với các bữa ăn và insulin tác dụng kéo dài trước khi đi ngủ. Thay vì tiêm nhiều lần mỗi ngày, một số người sử dụng máy bơm insulin, mà là một thiết bị nhỏ được đeo và cung cấp một số lượng liên tục của insulin dưới da.

Dinh dưỡng thích hợp là vô cùng quan trọng một kế hoạch bữa ăn cân bằng, lành mạnh sẽ giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Cần phải đạt sự cân bằng giữa lượng thực phẩm và insulin vào cơ thể.

Tập thể dục cũng giúp cải thiện việc kiểm soát lượng đường trong máu . Kết hợp tập thể dục nhẹ với aerobic như đi bộ hay chạy bộ giúp cải thiện phản ứng của cơ thể với insulin. Nó cũng giúp làm giảm nguy cơ của các vấn đề tim mạch như huyết áp cao và đau tim. Tuy nhiên, đôi khi tập thể dục có thể làm cho lượng đường trong máu khó kiểm soát đối với bệnh nhân tiểu đường loại Vì lý do này, điều quan trọng là bệnh nhân thường xuyên theo dõi lượng đường trong máu của họ khi thực hiện.

Tự theo dõi đường huyết là cần thiết cho tất cả mọi người với bệnh tiểu đường dùng insulin. Bác sĩ hay nhà giáo dục tiểu đường sẽ giúp xác định lượng đường trong máu của bạn mục tiêu dựa trên bệnh sử, các yếu tố nguy cơ (ví dụ, tuổi), và các yếu tố lối sống. Đối với hầu hết các bệnh nhân tiểu đường, lượng đường trong máu mục tiêu là 4 mmol / L đến 7 mmol / L trước khi ăn, và 5 mmol / L đến 10 mmol / L 2 giờ sau khi ăn.

Hãy nhớ phải luôn luôn mang theo viên nén glucose , kẹo có chứa đường, hoặc các nguồn glucose khác hấp thu nhanh (ví dụ, nước trái cây, nước giải khát) để điều trị các hạ đường huyết nhẹ.

Để ngăn ngừa các biến chứng, điều quan trọng là làm theo kế hoạch quản lý bệnh tiểu đường của bạn và giữ cho lượng đường trong máu của bạn như là gần với mục tiêu của bạn càng tốt.

Thu Cúc