Tăng huyết áp (THA) đang trở thành một vấn đề thời sự vì sự gia tăng nhanh chóng của căn bệnh này trong cộng đồng. Ở Việt Nam, cách đây khoảng 50 năm chỉ có khoảng 1% người bị THA trong cộng đồng, nhưng đến thập kỷ 90 của thế kỷ trước tỷ lệ THA khoảng 12%. Đến năm 2003, tỷ lệ này tăng lên tới 16,3% và theo một điều tra gần đây nhất của Viện Tim mạch Quốc gia tại 8 tỉnh và thành phố thì tỷ lệ THA của những người từ 25 tuổi trở lên đã là 27,4%.
Tăng huyết áp có thể gây nguy hiểm ngay cho bệnh nhân nhưng cũng có thể âm thầm ảnh hưởng đến các cơ quan đích như tim, não, thận, mắt, gây ra những di chứng nặng nề ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người bệnh.
Tăng huyết áp cấp cứu là tình huống tăng huyết áp kèm theo các biến chứng nặng cần phải hạ huyết áp xuống tức thì để tránh tổn thương các cơ quan đích, thường huyết áp trên 200/100 mmHg. Theo đó, cần xử trí khẩn trương, theo dõi sát. Bệnh nhân phải được nhập viện và theo dõi tại bệnh viện có chuyên khoa tim mạch và cấp cứu.
Sau khi đã qua cơn tăng huyết áp cấp tính, bệnh nhân cần được đánh giá lại tình trạng toàn thân, các tổn thương cơ quan đích và các yếu tố nguy cơ kèm theo để được theo dõi, tư vấn và điều trị lâu dài, tránh các biến chứng.
Những biện pháp cụ thể sau đây luôn là những lời khuyên có ích cho mỗi chúng ta trong việc phòng chống bệnh THA. Đó là giảm cân nặng (nếu thừa cân), hông hút thuốc lá, thuốc lào, không ăn nhiều chất béo bão hòa, ăn mặn, tập thể dục đều đặn, hạn chế uống rượu bia. Tránh các căng thẳng, lo âu, tự tạo cho mình một cuộc sống hài hòa, vui vẻ và kiểm tra số đo huyết áp, các yếu tố nguy cơ khác (rối loạn đường máu, lipid máu…) để có thể kiểm soát kịp thời.
Đứng trước tình hình gia tăng nhanh chóng và những biến chứng nặng nề của bệnh Tăng huyết áp như vậy, ngày 19 tháng 12 năm 2008, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã ký quyết định phê duyệt chương trình phòng chống Tăng huyết áp trở thành Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2006 – 2010. Ban Điều hành quốc gia phòng chống Tăng huyết áp với nòng cốt là các cán bộ của Viện Tim mạch Việt Nam đã tích tham gia triển khai các hoạt động trong cộng đồng như truyền thông, giáo dục sức khoẻ, khám sàng lọc tăng huyết áp, xây dựng các mô hình phòng chống tăng huyết áp từ tuyến xã, phường tới tuyến trung ương. Với việc thiết lập hệ thống chăm sóc sức khoẻ kiểm soát tăng huyết áp như vậy cùng với sự nỗ lực của cả cộng đồng, hy vọng chúng ta có thể kiểm soát chủ động được THA và các yếu tố nguy cơ tim mạch.
M.Khang