Bệnh nhân tiểu đường có cần kiêng trái cây?

Vào thập niên trước, thầy thuốc hầu như chủ trương kiêng hết. Khuyên kiêng trái cây cơ bản cũng không sai vì nhiều loại trái cây như sầu riêng, xoài, mít, mứt… làm tăng đường huyết một cách đột ngột.

Bệnh nhân có lượng đường trong máu chưa ổn định tất nhiên phải né các loại trái cây quá ngọt

Đây lại chính là vấn đề vì một số không ít người bệnh tiểu đường vẫn quan niệm là trái cây không có đường. Do đó, muốn ăn trái cây phải biết canh cho đúng lúc, chẳng hạn đừng ăn trái cây như món tráng miệng ngay sau bữa ăn có nhiều tinh bột (cơm, bánh mì), vì đường huyết chắc chắn sẽ càng tăng cao.

May cho người bệnh là quan điểm kiêng cữ trái cây hiện nay không còn quá khắt khe nhờ thầy thuốc hiểu nhiều hơn về bệnh tiểu đường.

Người bệnh không cần kiêng cữ tất cả hoa quả, vì:

Trái cây nếu dùng đúng cách, nghĩa là với lượng nhỏ hay dưới dạng sấy khô, là nguồn cung ứng chất xơ cần thiết cho tiến trình biến dưỡng chất béo trong bệnh tiểu đường.

– Trái cây là dạng thực phẩm tiếp tế sinh tố cho người bệnh tiểu đường. Theo một số nhà nghiên cứu, lượng sinh tố trong trái cây vừa ở dạng dễ hấp thu vừa có tác dụng an toàn hơn thuốc đa sinh tố, vì nhiều người bệnh tiểu đường dễ bị dị ứng với chất phụ gia trong dược phẩm tổng hợp.

– Đường huyết nếu không ổn định thường do nguyên nhân khác (dùng thuốc trị tiểu đường không đúng cách, bữa ăn quá nhiều tinh bột, ít vận động, lo lắng thái quá, dùng thuốc khác đi kèm có tác dụng tăng đường huyết, rối loạn tuyến giáp, đang lúc mang thai…) chứ không chỉ vì ăn trái cây, trừ khi ăn quá lố mỗi ngày và nhiều ngày liên tục.

Cũng theo nhiều nhà nghiên cứu về bệnh tiểu đường, người bệnh có thể yên tâm dùng trái cây với điều kiện:

– Đường huyết trong giai đoạn ổn định.

– Không dùng một lượng nhiều hơn 150 g
mỗi lần.

– Khoảng cách giữa hai lần ăn trái cây phải tối thiểu 6 giờ.

– Tránh trái cây đúng mùa vì quá ngon ngọt dễ làm xiêu lòng người.

– Dùng hoa quả sau khi vận động đến đổ mồ hôi.

– Uống nhiều nước ngay sau khi ăn trái cây.

Khéo hơn nữa là khi người bệnh tiểu đường kết hợp trái cây với một loại rau cải hay mễ cốc nào đó trong lúc ăn, để:

– Mau có cảm giác no bụng nhằm tránh tình trạng quá mạnh miệng với trái cây.

– Lượng đường trong hoa quả được hấp thu vào máu hòa hoãn hơn.

Trái cây không còn là món ăn cấm kỵ của người bệnh tiểu đường, nếu bệnh nhân và thân nhân hiểu cách áp dụng hợp lý.

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng
Trung tâm Điều trị ôxy cao áp TPHCM