Đáp:

Cho đến nay mức huyết áp (huyết áp) bình thường vẫn là con số qui ước. Năm 1978 WHO đã qui định mức huyết áp <= 140/90 mmHg thì được coi là bình thường, từ 160/95 mmHg là tăng huyết áp chính thức cần được điều trị, từ 140/90  160/95 mmHg là tăng huyết áp giới hạn cần được theo dõi. Tuy nhiên, năm 2003 WHO có đưa ra khuyến cáo là huyết áp nên <120/80 là lý tưởng, ít có nguy cơ tim mạch nhất (gọi là huyết áp tối ưu).

Người già huyết ápy bị cao huyết áp do thành động mạch bị lão hóa, giảm tính đàn hồi, động mạch trở nên cứng hơn, tăng tích lũy mỡ dẫn đến xơ mỡ động mạch, ngoài ra còn nhiều nguyên nhân khác như môi trường sống, chế độ ăn uống, trạng thái thần kinh, các bệnh kết hợp (tiểu đường, gout…).

Người trẻ muốn tránh tăng huyết áp về già cần:

• Năng tập TDTT, tăng hoạt động cơ bắp làm chậm tiến trình lão hóa.
• Tránh bia rượu, thuốc lá, cà phê.
• Sinh hoạt điều độ, ngủ hợp lý.
• Môi trường sống lành mạnh, ít tiếng ồn, tránh stress căng thẳng thần kinh.
• Tránh trạng thái dư thừa cân.

Chế độ ăn đối với người bệnh tăng huyết áp:

Quan trọng hàng đầu trong chế độ ăn là phải giảm muối, không ăn thịt hộp, cá hộp, cá kho mặn, lạp xưởng, thậm chí cả bánh mì, không nên dùng thêm nước mắm hoặc nước chấm khác có muối. Hạn chế dùng những thức ăn khác có nhiều Natri (bột ngọt), giảm mỡ động vật thuyết ápy bằng dầu thực vật.

• Không nên uống rượu bia, cà phê, thuốc lá.
• Có chế độ tập luyên hợp lý, giảm calo trong chế độ ăn ở những người béo mập.
• Nên dùng các loại sinh tố, các loại vitamin C, B, E.
• Tránh stress căng thẳng thần kinh; sống trong môi trường yên tĩnh.

BS Bạch Long

Tập thể dục là liệu pháp rất tốt đối với người già

Bác sĩ Nguyễn Hữu Đôn, Trưởng khoa khám bệnh, Bệnh viện Điều dưỡng – Phục hồi chức năng tỉnh cho biết, cao huyết áp có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm ở nhiều cơ quan như đột quy, đáy mắt, tim mạch, não, thận. Thể hiện rõ nhất là những tai biến nghiêm trọng như hôn mê do tai biến mạch máu não, di chứng liệt nửa người, suy tim, thiếu máu cơ tim, suy thận… có thể gây tử vong. Trong khi đó, bệnh cao huyết áp trên 90% không có nguyên nhân. Người già là đối tượng thường gặp do mạch máu có độ co giãn kém.

Bệnh cao huyết áp biểu hiện ra sao? Người bị cao huyết áp phần lớn không biết mình bệnh vì thường không có triệu chứng, chỉ được phát hiện khi đo huyết áp. Vì vậy cao huyết áp được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng”. Tuy nhiên, đôi khi có một số triệu chứng có khả năng dự báo trước như nhức đầu, hoa mắt, ù tai, chóng mặt. Vì vậy việc tốt nhất để biết mình có bị cao huyết áp hay không là nên đo huyết áp.

Theo bác sĩ Đôn, cách hữu hiệu nhất để người già đối phó với bệnh cao huyết áp là thay đổi lối sống: phải giảm lượng muối, mỡ trong khẩu phần ăn hàng ngày. Theo tính toán chỉ nên ăn lượng muối dưới 5 mg/ngày và hạn chế tối đa mỡ động vật. Ngoài ra, nên kiêng rượu, thuốc lá và chất kích thích.

Tập thể dục là liệu pháp rất tốt đối với người già, trong đó gồm cả người bị cao huyết áp. Tuy nhiên người cao huyết áp lâu ngày thường dẫn đến suy tim nên phải vận động vừa phải, đi bộ là biện pháp tốt nhất. Ngoài ra, người già có thể tập dưỡng sinh, thái cực quyền… Tuyệt đối không nên sử dụng những bài tập nặng, làm việc quá sức. Và người bị cao huyết áp phải sử dụng thuốc hạ huyết áp thường xuyên để tránh tai biến.

Ngoài ra, bác sĩ cũng có một số lời khuyên cho người bị cao huyết áp, buổi sáng, khi tỉnh dậy không nên vội rời khỏi giường. Hãy nằm trên giường cử động chân tay, đầu, cổ cho cơ bắp, mạch máu toàn thân hoạt động bình thường. Sau đó từ từ ngồi dậy, rồi mới ra khỏi giường vận động. Nên rửa mặt và súc miệng bằng nước ấm. Nếu nước quá nóng hay quá lạnh đều ảnh hưởng đến huyết áp. Khi súc miệng xong nên uống một cốc nước ấm, sẽ có tác dụng “rửa” dạ dày, ruột, vừa làm loãng máu, giảm độ đậm đặc của huyết dịch, tuần hoàn máu được thông suốt hơn. Về ăn uống, bữa sáng cần ăn uống nhẹ, thanh đạm, không ăn quá no và cũng không nên nhịn; bữa trưa cần ăn đầy đủ dinh dưỡng, nhưng cũng đừng ăn no quá. Tốt nhất là sử dụng thực phẩm hấp, luộc, tránh thức ăn chiên xào. Nên ăn nhiều rau quả xanh để cung cấp chất xơ cho cơ thể và các sản phẩm từ ngũ cốc, trái cây, sản phẩm từ sữa… Trong các loại thịt thì ưu tiên cá, sau đó đến thịt gia cầm, cuối cùng mới đến thịt bò, heo. Ngoài giảm ăn muối thì cũng cần hạn chế các thực phẩm giàu natri như: tôm khô, trứng vịt muối, cao huyết ápnh muối, thịt chà bông..

THU THẢO