Tâm lý của trẻ có thể bị ảnh hưởng khi bị béo phì.

Điều quan trọng mà các bậc cha mẹ cần phải làm là hãy quan tâm đến nhận cảm của trẻ, thường xuyên khen ngợi ưu điểm của trẻ, dành cho trẻ đầy đủ sự chăm sóc yêu thương. Đừng bao giờ vì chuyện ăn uống mà la mắng, dọa nạt, đừng lấy trẻ em khác để so sánh, vì sẽ dễ làm cho trẻ cảm thấy tổn thương và tự ti. Cũng đừng dùng thức ăn để khích lệ hay chừng phạt trẻ.

Tâm lý của trẻ béo phì

Trong xã hội vẫn luôn tồn tại sự thiên kiến về ngoại hình, đặc biệt đối với béo phì thường hay bị nhiều người chế nhạo miệt thị. Điều này đã tạo ra áp lực tinh thần nặng nề đối với trẻ béo phì. Trẻ bị cảm thấy tổn thương và mất tự tin, từ đó hình thành nhiều dạng tâm lý không bình thường như sau:
– Bất mãn đối với ngoại hình của mình.
– Lúng túng, mất tự tin không biết đối diện với mọi người như thế nào.
– Chọn thái độ sống tiêu cực.
– Bị áp lực tinh thần, ức chế, lo lắng, buồn bực.
– Có thể hình thành chứng ăn uống vô độ.
– Hình thành chứng sợ thay đổi ngoại hình, mất khả năng đánh giá mức độ mập ốm của bản thân và ghét ăn.
– Cảm giác cô lập với xã hội.
– Tiểm ẩn khuynh hướng tự sát.

Những điểm quan trọng của liệu pháp tâm lý

Tạo ấn tượng để thay đổi tâm lý: Vì trẻ còn nhỏ tuổi, khả năng nhận thức còn non nớt nên có thể thay đổi tâm lý trẻ thông qua các biện pháp đơn giản trực tiếp. Chẳng hạn như trong nhà bạn hãy dán một khẩu hiệu ở nơi dễ thấy nhất để trẻ thường xuyên đọc: “Ta phải chiến thắng béo phì”, từ đó hình thành phản xạ có điều kiện. Ngoài ra, có thể cho trẻ chép nhật ký tên những món ăn trực tiếp dẫn đến béo phì và thường xuyên lật ra đọc lại, lâu ngày hình thàng cảm giác chán món đó. Cách này thích hợp hơn vớu một số trẻ đã có nhận thức nhất định về nguy hại của béo phì.

Giúp trẻ có niềm tin chiến thắng: Chỉ cần thực hiện đúng phương pháp theo kế hoạch giảm cân thì lượng mỡ trong cơ thể sẽ giảm đi từ từ, những chỉ số mà mắt không thấy được như hàm lượng cholesterol, lipid huyết, chức năng tim phổi… cũng đều được cải thiện. Vì vậy, phụ huynh cũng đừng quá xem trọng chỉ số trọng lượng và số đo, mà phải thường xuyên khích lệ trẻ siêng năng tập thể dục, ăn uống đúng cách, giúp cho trẻ có niềm tin nhất định sẽ chiến thắng béo phì.
Khen thưởng xứng đáng: Nên đặt ra những phần thưởng thật xứng đáng nếu trẻ đạt được hiệu quả giảm cân từng bước và luôn ủng hộ trẻ trong lời nói lẫn tinh thần. Nhưng chú ý không được thưởng cho trẻ bất kỳ những điều gì gây bất lợi cho sức khỏe của trẻ như tăng thêm thời gian xem tivi hay game, và cũng đừng lấy thức ăn làm phần thưởng.

Lập kế hoạch tập thể dục

Dựa vào các hình thức và lượng vận động, chúng ta có thể chia thành các loại vận động chính như sau:

Những hoạt động thường ngày có thể thúc đẩy tiêu hao mỡ bao gồm: Leo thang bộ, đi bộ, làm việc nhà, đi mua sắm… Chỉ cần thường xuyên vận động thì mỡ sẽ không tích lũy. Cha mẹ phải tập cho trẻ tính cách hoạt bát năng động, tránh sự nuông chiều quá mức dẫn đến tính lười biếng như cho ăn tận miệng, áo mặc tận tay.

Các bài tập thể dục tăng cường oxy trên 20 phút: Như đạp xe, khiêu vũ, bóng bàn, cầu lông… Những hình thức tập thể dục này có tác dụng rất tốt trong việc đốt cháy mỡ, tuy nhiên cần phải lưu ý tạm nghỉ một thời gian ngắn giữa lúc tập.

Cha mẹ nên theo dõi và có bài tập phù hợp với sức con trẻ.

Các loại vận động tăng cường sự dẻo dai cho cơ bắp: Loại vận động này tuy không đốt cháy mỡ nhưng có tác dụng giúp cơ bắp mềm dẻo, phòng ngừa chấn thương trong lúc tập.

Các loại vận động tăng cường sức mạnh và sức chịu đựng của cơ thể: Tuy không có hiệu quả đốt cháy mỡ rõ rệt nhưng chỉ có tăng cường sức mạnh cho cơ bắp thì mới có thể nâng cao khả năng chịu đựng của cơ thể, từ đó mới thực hiện tốt các bào tập khác.

Lập kế hoạch tập dựa theo dạng béo phì

Khi lập kế hoạch tập thể dục giảm béo cho trẻ, ngoài việc căn cứ vào các loại vận động đã nêu trên để tính toán năng lượng vận động thíc hợp, chúng ta cần xét đến vị trí tích lũy trên cơ thể.

Tùy vào dạng béo phì mà lựa chọn phương pháp thể dục phù hợp.

Nếu trẻ béo toàn bộ cơ thể thì có thể tập thao bộ, đi bộ, khiêu vũ. Nhưng nếu trẻ chỉ béo nửa trên cơ thể, mỡ tích lũy ở vùng thắt lưng và cánh tay… thì tập kiểu này sẽ làm cho chân phải chịu đựng quá mức, rất dễ tổn thương khớp cổ chân. Trẻ béo phì kiểu này trước hết nên cho tập bơi lội, đạp xe…giúp tránh chịu đựng trọgn lượng nửa thân trên, đây là bước đầu của quá trình giảm béo. Sau khi trải qua một quá trình tập luyện, lượng mỡ nửa thân trên giảm bớt mỡ mới tiếp tục tập các bài thể dục khác như chạy bộ, khiêu vũ.

Nguyên tắc tập thể dục giảm béo:

• Tần số: Mỗi tuần 5 – 7 lần, tốt nhất nên tập đều đặn mỗi ngày.
• Cường độ: Cần có chút cảm giác vã mồ hôi, vất vả và thở dốc. Lấy sức chịu đựng mà cơ thể trẻ có thể tiếp nhận làm giới hạn.
• Thời gian: Lúc mới tập có thể chỉ cần 20 phút, sau tăng dần lên 30 – 90 phút. Vượt trên 1 giờ thì hiệu quả sẽ rõ rệt.
• Các loại hình thể dục: Tốt nhất là đi bộ, tiếp đến là bơi lội, xe đạp, leo bậc cấp, khiêu vũ và một số loại vận động toàn thân có lượng vận động vừa và thấp.

Những điểm cần chú ý:

Phải kiên trì tập từ 18 tuần trở lên. Dựa vào tình trạng cơ thể của trẻ để có thời gian thích hợp.

•  Lựa chọn môi trường thích hợp nhất với trẻ để cho trẻ tập.
•  Cố gắng cho trẻ vận động nhiều trong sinh hoạt hàng ngày.
•  Lên kế hoạch hợp lý để trẻ dễ thực hiện.
•  Tăng dẫn cường độ và độ khó của bài tập, chẳng hạn như tăng cự ly bài tập chạy chậm.
•  Cha mẹ hoặc người nhà nên cùng tập trung với trẻ hoặc cho trẻ tập chung với bạn.
•  Ghi lại số liệu như cường độ, thời gian, năng lượng tiêu hao… Thường xuyên so sánh các chỉ số và khuyến khích, động viên trẻ hăng say luyện tập.
•  Chú ý kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý.

Vấn đề quan trọng chính là biết cách phối hợp các thành phần dinh dưỡng hợp lý trong bữa ăn và giúp trẻ hình thành thói quen ăn uống tốt. Đương nhiên, ngoài bữa ăn chính cũng phải chú ý hạn chế trẻ trước sức hấp dẫn của nhiều món ăn vặt rất dễ gây béo phì. Luôn luôn phải chú ý để trẻ tránh xa những thực phẩm này. Một vài những điều cần lưu ý về chế độ dinh dưỡng để giúp trẻ béo phì giảm cân như sau:

Tổ chức bữa ăn hợp lý

Bữa ăn sáng: Bữa sáng có vai trò rất quan trọng trong ba bữa ăn của một ngày. Nếu bỏ bữa sáng, cơ thể bị thiếu dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của trẻ cũng như năng lực học tập. các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng: bữa sáng có lượng đường thấp, chất xơ nhiều là sự lựa chọn tốt nhất cho trẻ em. Thời gian ăn uống tốt nhất là khoảng 7 – 8h. trước khi ăn sáng, uống một cốc nước ấm sẽ có lợi cho cơ thể. Trong buổi sáng cần tránh cho trẻ ăn uống những thực phẩm lạnh. Thành phần các món ăn tốt nhất là “ Ngũ cốc + protein + rau củ quả”.

Trong buổi sáng cần tránh cho trẻ ăn uống những thực phẩm lạnh. Thành phần các món ăn tốt nhất là “ Ngũ cốc + protein + rau củ quả”.

Thành phần dinh dưỡng hợp lý: Thực phẩm từ động vật như thịt, cá, trứng, sữa bò đều chứa phong phú protein chất lượng tốt, trong bữa ăn nên có ít nhất một trong những món này. Nhiều người sợ rằng cho trẻ uống sữa sẽ càng béo phì, nhưng có một điểm quan trọng là trong sữa chứa nhiều canxi rất có lợi cho sức khỏe và sự phát triển của bộ xương. Vì vậy, nên cho trẻ uống sữa đầy đủ, riêng đối với trẻ béo phì thì có thể chọn loại sữa có hàm lượng chất béo thấp. Các loại thực phẩm đậu và các chế phẩm từ đậu giàu protein và canxi cũng là sự lựa chọn rất tốt cho trẻ. Rau củ và trái cây chứa phong phú nhiều loại vitamin và khoáng chất. Rau củ là thực phẩm giảm béo tốt nhất vì vậy nên cho trẻ ăn nhiều. Còn nếu dùng trái cây thì nên lựa chọn loại trái cây có hàm lượng đường thấp như táo tây, lê, quýt, dưa hấu, tránh những loại nhiều đường như vải, nho, nhãn, chuối.

Ăn uống phải đúng cách.

Tập thói quen ăn uống khoa học: Chúng ta cần phải tập cho trẻ thói quen nhai kỹ nuốt chậm, cố gắng kéo dài thời gian ăn bữa trưa và bữa tối không dưới 20 phút. Đồng thời phải thay đổi thói quen ăn uống không tốt của trẻ, không cho trẻ chỉ ăn một vài món ưa thích, không ăn quá nhiều và tránh những thực phẩm quá béo ngọt. Lúc chế biến thức ăn, nên dùng cách hấp, luộc, chưng, trộn tránh các kiểu chiên rán. Về việc lựa chọn thực phẩm, phải chọn loại có hàm lượng chất béo thấp dùng nhiều rau quả, trái cây. Phải lưu ý đảm bảo cung cấp đầy đủ các loại vitamin và khoáng chất.

Ăn uống hợp lý là một giúp trẻ giảm cân hữu hiệu.

Tuân thủ nguyên tắc ba bữa ăn: Là bữa sáng ăn ngon, bữa trưa ăn no, bữa tối ăn ít. Duy trì nguyên tắc này với các loại thực phẩm có hàm lượng chất béo thấp, chất xơ nhiều.

Hàng ngày uống nhiều nước: Đối với sức khỏe của trẻ em nước có vai trò rất quan trọng. Nước là thành phần không thể thiếu trong quá trình trao đổi chất, tuần hoàn máu, điều hòa thân nhiệt, bài tiết chất thải…Lượng mỡ nhiều trong cơ thể trẻ béo phì cũng cần nước tham gia để chuyển hóa thành năng lượng. Mùa động có nhiệt độ thấp nên đa số trẻ không có cảm giác khát nước, không tự động uống nước, vì vậy chúng ta phải cho trẻ uống nước đầy đủ, tốt nhất là dùng nước trắng đun sôi để nguội.

Thực đơn cho trẻ béo phì

Khoai tây trộn trứng:

Nguyên liệu: Khoai tây 2 củ, trứng luộc 1 quả, cà rốt thái hạt lựu, bắp hạt, dưa chuột thái hạt lựu, mỗi thứ hai muỗng, thịt xông khói thái hạt lựu 3 muỗng.

Gia vị: Sốt Mayonnaise 2 muỗng súp, sữa bò 3 muỗng, muối 1 muỗng nhỏ.

Cách làm: Lấy khoai tây và cà rốt gọt vỏ rửa sạch. Luộc chín thái hạt lựu, sau đó trộn đều các nguyên liệu cùng với gia vị là xong.
Công hiệu: Món này có thể phòng ngừa tình trạng kém dinh dưỡng, táo bón, béo phì là móng ăn giàu protein, hàm lượng chất béo thấp.
Nấm kim châm trộn rau cần:
Nguyên liệu: Rau cần 200g, nấm kim châm 100g.
Gia vị: Giấm 10g, nước dùng 20g, một ít muối.
Cách làm: Rau cần cắt ngắn, ướp sơ quavới ít muối, sau khi mềm để ráo nước. nấm kim châm bỏ gốc, nhúng sơ qua khoảng 1 phút trong nước sôi có ít muối rồi vớt ra để ráo. Lấy nấm kim châm trộn đều với rau cần, cho thêm giấm, nước dùng, muối vào và trộn đều là xong.
Công hiệu: Là món ăn dinh dưỡng phong phú, có thể khống chế tăng lượng lipid – huyết, giảm cholesterol, giải trừ mệt mỏi.
Thịt nạc xào bách hợp hành tây:

Nguyên liệu: Bách hợp 300g, thịt nạc heo 300g, hành tây 150g.
Gia vị: Nước cốt chanh1 muỗng, xì dầu, đường muối, dầu ăn, bột tẩm, mỗi thứ lượng đủ dùng.

Hình ảnh minh họa.

Cách làm: Ướp thịt 3 phút rồi trộn đều với bột tẩm. cho bách hợp vào nước sôi trụng chin, với ra để ráo. Trộn đều nước chanh, đường, muối, xì dầu thành hỗn hợp gia vị để sẵn dùng. Cho dầu vào chảo phi hành thơm rồi cho thịt nạc vào xào chin. Cho bách hợp và hỗn hợp gia vị vào xào tiếp là xong.
Công hiệu: Món này bổ sung trung ích khí, bổ tỳ vị. có tác dụng giảm cân đối với trẻ béo phì.