Nhồi máu cơ tim là một tình trạng nghiêm trọng của sức khỏe, chỉ hiện tượng một hoặc nhiều nhánh mạch vành (mạch nuôi máu tim) bị tắc hoàn toàn do mảng xơ vữa bị nứt, vỡ, loét hoặc do hình thành cục máu đông, khiến một vùng cơ tim bị thiếu máu cục bộ liên tục, trường hợp nghiêm trọng có thể gây hoại tử cấp tính. Hậu quả có thể dẫn đến tình trạng choáng tim, suy tim, rối loạn nhịp tim, thậm chí là tử vong …Đây là một sự cố rất nguy hiểm, vậy khi gặp tình trạng này ta nên làm gì?
Người bị nhồi máu cơ tim phải được giữ binh tĩnh và đưa đến bệnh viện nhanh nhất có thể
Nhận biết sớm dấu hiệu
Nhồi máu cơ tim thường xảy ra vào sáng sớm, nhồi máu cơ tim có thể khởi đầu vào ban ngày hoặc ban đêm tuy nhiên tần suất thường xuất hiện vào buổi sáng sớm là cao hơn. Khoảng 50% trường hợp không có yếu tố dẫn đến khởi bệnh, còn lại có thể xảy ra khi gắng sức, làm việc nặng, gặp sang trấn tinh thần, xúc động mạnh, thời tiết quá lạnh hay bị bệnh nội ngoại khoa nào đó…
Biểu hiện thường thấy nhất của nhồi máu cơ tim là cơn đau thắt ngực . Đó là cảm giác đau ở sâu trong cơ thể, có thể đau nặng nề nhất mà người bệnh chưa từng cảm nhận. Bệnh nhân cảm thấy lồng ngực bị đè nặng, bóp nghẹt hay siết chặt. Vị trí đau thường giữa lồng ngực, sau xương ức có thể lan tới cánh tay, số ít hơn tới bụng, lưng, hàm dưới và cổ, và không bao giờ lan xuống dưới rốn.
Cũng có tới 15 – 20% trường hợp nhồi máu cơ tim không có cơn đau. Tuy nhiên, số này chỉ xảy ra cao ở bệnh nhân tiểu đường, phụ nữ hay người già với biểu hiện đầu tiên có thể chỉ là khó thở nhẹ hay nặng. Ngoài những cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim còn xuất hiện kèm theo một số triệu chứng như cảm giác yếu, da tái, toát mồ hôi, buồn nôn, ói mửa, chóng mặt, lo lắng, lạnh chi…
Nhồi máu cơ tim có thể xảy ra đột ngột nhưng cũng có thể khởi đầu chậm. Nhiều người thường nghĩ mọi cơn nhồi máu cơ tim đều đến thình lình và dữ dội, người bị nạn đột ngột đau đớn ôm ngực và gục ngã xuống. Thật ra, bên cạnh những trường hợp khởi phát bất ngờ và rầm rộ, có nhiều cơn nhồi máu cơ tim khởi đầu chậm, đau nhẹ, hoặc chỉ gây cảm giác khó chịu khiến người bệnh không nhận ra.
Ngay cả những người đã từng bị nhồi máu cơ tim trước đây cũng khó nhận biết được khi gặp một cơn nhồi máu cơ tim khác mà tương đối thầm lặng như vậy. Do đó, phải hết sức cảnh giác để có thể nhận ra cơn nhồi máu cơ tim tiềm ẩn trong những đợt đau ngực.
Nghi ngờ dấu hiệu nhồi máu cơ tim bạn nên làm gì?
Trường hợp bạn là nạn nhân
Điều quan trọng nhất đâu tiên khi bạn thấy xuất hiện những dấu hiệu có khả năng bị nhồi máu cơ tim là bạn phải hết sức bình tĩnh, tránh để rơi vào trạng thái hoảng loạn. Bạn cần ngưng mọi công việc đang thực hiện, ngồi hoặc nằm xuống. Thở ôxy (nếu có nguồn cung cấp ôxy). Nếu có thuốc, ngậm một viên nitroglycerin dưới lưỡi mỗi năm phút, uống một viên aspirin, trừ khi dị ứng với thuốc này.
Khi thấy các triệu chứng đau ngực không giảm hoặc kéo dài khoảng hai phút hay lâu hơn nữa, cần gọi cấp cứu 115 và những người xung quanh giúp đỡ. Nếu di chuyển bằng xe tới bệnh viện, nên nhờ người khác chở bạn, không được tự lái xe. Khi tới nơi, báo cho nhân viên y tế biết rằng bạn có thể bị nhồi máu cơ tim, yêu cầu được khám bệnh và điều trị ngay.
Trường hợp khi nạn nhân là người khác
Nếu nghi ngờ ai đó hay người thân bị nhồi máu cơ tim, bạn có thể giúp đỡ họ qua các bước sau: giữ bình tĩnh, tránh để sự lo lắng của người bệnh ảnh hưởng tới mình. Trấn an người bệnh vì lo lắng sẽ làm xấu hơn tình trạng cơ tim thiếu máu và triệu chứng nặng hơn. Cho người bệnh thở ôxy, ngậm viên nitroglycerin, uống thuốc aspirin (nếu có). Gọi cấp cứu 115.
Nếu bạn có thể đưa người bệnh tới bệnh viện nhanh hơn thì nên tiến hành ngay. Trong khi chờ được giúp đỡ, nới rộng cổ áo người bệnh, đặt họ ở tư thế thoải mái, thường là nằm ngửa với đầu kê cao.