Sốt siêu vi là gì? Phòng ngừa và chữa trị thế nào?

Hỏi: Con tôi năm nay 3 tuổi, thường hay bị nóng sốt thất thường, cứ mỗi lần bị bệnh là sốt lên đến 39-40 độ , mỗi khi con tôi sốt cao như thế cho uống thuốc hạ sốt thì cơn sốt có giảm đi dần dần nhưng chỉ khoảng 3-4 giờ sau khi uống thuốc là sốt lại, kéo dài khoảng 3-4 ngày thì hết. Tôi có đưa cháu đi bác sĩ, chẩn đoán “sốt siêu vi”. Vậy “sốt siêu vi” là gì? Cách phòng ngừa và phương pháp chữa trị như thế nào?

Trả lời: Chào bạn, sốt siêu vi là chẩn đoán thường thấy khi vài ngày đầu trẻ bị sốt mà chưa xác định chính xác trẻ mắc bệnh gì. Sốt siêu vi cũng có thể là sốt xuất huyết, cũng có thể là viêm hô hấp hay 1 số bệnh do siêu vi trùng khác. Do đó, thường bác sĩ hẹn bệnh nhân khám lại hay làm một số xét nghiệm để biết thêm chính xác bé bệnh gì và bệnh này thường sẽ tự khỏi trong vòng 5-7 ngày.

Sốt siêu vi là gì?

Sốt siêu vi hay còn được gọi là sốt virus là tình trạng sốt do nhiễm phải các loại virus khác nhau. Đây là một loại bệnh cấp tính, thường gặp ở trẻ em và người lớn tuổi do hệ miễn dịch yếu.

Có rất nhiều loại virus gây ra tình trạng sốt siêu vi, trong đó điển hình nhất là virus Rhinovirus, Adenovirus, Coronavirus, Enterovirus, Virus cúm,… Tùy theo loại virus bị nhiễm mà gây ra các bệnh khác nhau. Tuy nhiên, có thể do những loại virus khác nhau nhưng người bệnh lại có những biểu hiện giống nhau.

Sốt siêu vi thường gặp vào thời điểm giao mùa, bởi đây là thời điểm mà thời tiết thay đổi đột ngột tạo điều kiện thuận lợi cho virus phát triển và gây bệnh. Bệnh thường kéo dài từ 7 – 10 ngày, thường không nguy hiểm, khi được điều trị tích cực bệnh sẽ nhanh chóng thuyên giảm. Tuy nhiên, mọi người cũng không nên chủ quan, bởi vì bệnh diễn biến nhanh, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm.

Nhận biết các dấu hiệu khi trẻ bị sốt siêu vi

Sốt siêu vi ở trẻ có triệu chứng khá giống với các bệnh cảm sốt thông thường và có sự tương đồng về biểu hiện trong giai đoạn ủ bệnh như:

• Đau nhức, mệt mỏi và sốt
• Sốt trong bệnh sốt siêu vi có thể biểu hiện nhẹ hoặc rất cao (từ 38-39°C hoặc có trường hợp lên tới 40°C), sốt có thể diễn ra với tần suất liên tục hoặc ngắt quãng
• Ngoài ra, các triệu chứng kèm theo có thể là: viêm đỏ hầu họng, chảy nước mũi, nghẹt mũi, ho, đau đầu, đỏ mắt, đau khớp và có thể nổi cả ban ở da
• Khi mới chớm bị sốt siêu vi, triệu chứng có thể không rõ ràng và dễ nhầm lẫn nên mẹ cần lưu ý khi chăm sóc trẻ.

Ở giai đoạn phát triển của bệnh, bệnh có những dấu hiệu đặc trưng như:

• Sốt cao: Đây là biểu hiện thường gặp ở những trường hợp sốt do virut, thường từ 38-39oC, thậm chí 40-41oC. Khi hạ sốt trẻ lại tỉnh táo, chơi bình thường; đau mình mẩy: ở trẻ lớn thì đau cơ bắp, trẻ thường kêu đau khắp mình, trẻ nhỏ có thể quấy khóc; đau đầu: một số trường hợp trẻ có thể đau đầu nhưng vẫn tỉnh táo,…
• Viêm long đường hô hấp: Các biểu hiện viêm long đường hô hấp như ho, chảy nước mũi, hắt hơi, họng có thể đỏ…
• Rối loạn tiêu hóa: Thường xuất hiện sớm nếu nguyên nhân gây sốt do virut đường tiêu hóa, cũng có thể xuất hiện muộn hơn vài ngày sau khi sốt với đặc điểm là đại tiện lỏng, không có máu, chất nhày.
• Viêm hạch: Đặc biệt là các hạch vùng đầu, mặt, cổ thường sưng to, đau có thể nhìn hoặc sờ thấy.
• Phát ban: Thường xuất hiện 2-3 ngày sau khi sốt, khi xuất hiện ban thì sẽ đỡ sốt.
• Viêm kết mạc mắt: Kết mạc mắt có thể đỏ, có dử mắt, chảy nước mắt.
• Nôn: Có thể trẻ nôn nhiều lần nhưng thường xuất hiện sau khi ăn.

Đặc biệt cần lưu ý đến một số triệu chứng sốt siêu vi ở trẻ mà cần đưa tới các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị ngay đó là:

• Sốt cao liên tục trên 2 ngày có kèm theo chân tay run rẩy bất thường
• Nổi ban toàn thân
• Đau bụng hay nôn ói
• Đi ngoài thấy phân đen hoặc lẫn máu
• Thường xuyên giật mình, hoảng hốt

Cách chăm sóc trẻ bị sốt siêu vi

Các bệnh do virus gây ra hầu hết chưa có thuốc đặc hiệu, chủ yếu là điều trị triệu chứng, đối với sốt virus ở trẻ em cũng vậy. Do đó, các biện pháp thường áp dụng là:

➤ Hạ sốt: Thường dùng paracetamol liều 10 mg/kg, 6 giờ/lần.

➤ Chườm mát: Lau mình trẻ bằng khăn mát, lau khô mồ hôi, để trẻ nằm nơi thoáng mát, mặc quần áo mỏng.

➤ Chống co giật: Nếu trẻ sốt cao trên 38,5 độ C thì nên dùng thuốc hạ sốt kèm theo thuốc chống co giật theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là những trẻ có tiền sử co giật khi sốt cao.

➤ Bù nước và điện giải: Khi sốt cao có thể gây ra tình trạng mất nước, rốt loạn cân bằng điện giải trong cơ thể, nên dùng các thuốc có tác dụng bù lượng nước mất qua da và điện giải do sốt như oresol, cháo muối nấu loãng.

➤ Chống bội nhiễm: Vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, nhỏ mắt, mũi bằng natriclorid 0,9%, tránh bội nhiễm vi khuẩn đường hô hấp.

➤ Dinh dưỡng: Nếu con trên 6 tháng tuổi, mẹ có thể cho bé ăn thức ăn mềm và lỏng như súp, bột. Khi khỏe hơn, bạn có thể cho bé ăn các thức ăn đặc như rau quả nghiền hoặc cháo.

➤ Vệ sinh: Vệ sinh cơ thể cho trẻ sạch sẽ, tắm bằng nước ấm trong phòng kín.

➤ Cung cấp đầy đủ nước: Bé sẽ mất nước khá nhiều do bị sốt, tiêu chảy, nôn mửa hoặc cảm lạnh. Nếu vẫn đang cho con bú, bạn nên để cho bé bú mẹ thường xuyên khi bé muốn.

➤ Rửa tay trước khi tiếp xúc với con: Hãy chắc chắn rằng mình đã rửa tay trước và sau khi chạm vào con. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa sự lây lan sang các thành viên khác trong gia đình.

➤ Chú ý đến không khí trong nhà: Đảm bảo không khí lưu thông trong nhà. Mở cửa sổ và cửa chính một số thời điểm trong ngày. Điều này giúp không khí trong nhà được lưu thông, làm loại bỏ vi khuẩn gây hại. Bạn cũng cần giữ cho ngôi nhà thông thoáng, khô ráo và sạch sẽ để ngăn chặn nấm mốc.

➤ Phải đưa trẻ đến khám ngay tại trung tâm y tế khi có các dấu hiệu sau: Trẻ sốt cao trên 38,5 độ C, đặc biệt là trên 39 độ C mà dùng thuốc hạ sốt không đáp ứng; lơ mơ, li bì, ngủ nhiều, xuất hiện co giật, đau đầu liên tục, tăng dần; buồn nôn, nôn khan nhiều lần, sốt kéo dài trên 5 ngày.

Các biện pháp phòng ngừa sốt siêu vi

Mọi người đều biết rằng phòng bệnh vẫn hơn chữa bệnh, vậy làm sao để có thểphòng ngừa sốt siêu vi, đặc biệt là với trẻ em? Để phòng bệnh sốt siêu vi, mọi người cần làm các việc sau đây:

✔ Thực hiện chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nghỉ ngơi khoa học để nâng cao thể trạng và sức đề kháng cho cơ thể.

✔ Thường xuyên vệ sinh nhà cửa cũng như môi trường xung quanh cho sạch sẽ, thoáng mát, ngăn chặn sự xâm nhập và phát triển của các tác nhân gây bệnh.

✔ Mỗi người cần phải giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Với trẻ em cần hạn chế cho trẻ đưa đồ chơi, cho tay vào miệng.

✔ Mọi người, đặc biệt là trẻ em cần được tiêm phòng đầy đủ.

✔ Không nên tiếp xúc với người đang bị bệnh, không nên đến những nơi đông người khi đang có dịch bệnh tràn lan.

✔ Khi hắt hơi, ho, sổ mũi mọi người nên dùng khăn giấy hoặc dùng tay che miệng lại. Người lớn cũng cần hướng dẫn cho trẻ nhỏ thực hiện điều này.

Bất kỳ ai khi có biểu hiện sốt siêu vi đặc biệt là trẻ nhỏ cần đến các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và đưa ra phác đồ điều trị thích hợp. Với những trường hợp bệnh nhẹ, bác sĩ có thể cho điều trị và theo dõi tại nhà, không nhất định phải nằm viện.

Theo Sức Khỏe & Đời Sống