Huyết áp cao là một bệnh lý thầm lặng nhưng lại gây ra những biến chứng rất nguy hiểm như suy tim, nhồi máu cơ tim, suy thận, đột quỵ,… Bệnh có thể không có những biều hiện gì cụ thể trong thời gian mắc bệnh. Chính vì vậy mà theo thống kê có tới 1/3 số người bị huyết áp cao mà không biết. Theo nghiên cứu, một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống hợp lý không chỉ ngăn chặn cao huyết áp mà còn có thể giúp đảo ngược tình trạng bệnh lý.
Ăn ít muối giúp giảm áp huyết.
Theo một nghiên cứu của Mỹ đã cho thấy rằng chỉ cần ăn giới hạn muối trong khoảng 1500mg/ngày sẽ làm giảm đáng kể huyết áp. Càng ăn ít muối huyết áp càng thấp. Muối ăn hàng ngày là muối ăn sodium chloride (NaCl). Ngoài ra còn có nhiều loại muối khác có cùng gốc Sodium tồn tại trong các loại thức ăn, thức uống công nghiệp như monosodium glutamate, sodium citrate, sodium bicarbonate,… cũng có tác hại tương tự NaCl khi dùng nhiều.
Hàm lượng Na có trong các loại nước có gas, các loại bia còn cao hơn rất nhiều các loại thực phẩm khác. Đừng quên các loại thuốc tiêu mặn, bột nở, bột nổi, loại bột làm sủi bọt cũng thuộc nhóm muối gốc Na. Ở Việt nam có khuynh hướng ăn khá mặn, lượng muối trung bình mỗi người iêu thụ từ 18 đến 22 g mỗi ngày trong khi lượng khuyến cáo không quá 5g. Đối với những người huyết áp cao chỉ nên ăn khoảng 2 – 3 g muối mỗi ngày.
Rau củ quả, ngũ cốc giúp điều hoà huyết áp.
Chất xơ trong rau củ quả và những loại ngũ cốc thô như gạo lức, ngô lức,…có tác dụng chuyển hoá các chất béo và làm hạ huyết áp. Chất xơ có khả năng hút nước và trương nở lên, qua đó có thể kết dính và đào thải nhiều cặn bả và chất độc hại ra khỏi cơ thể. Đặc biệt, chất xơ cũng thu hút những acids mật do cơ thể sản sinh ra để tiêu hoá các chất béo và đào thải chúng ra ngoài theo đường ruột.
Ăn nhiều chất xơ giúp giảm mạnh các chứng cao huyết áp và ngăn chận hiệu quả các cơn đau tim. Ngoài ra, ăn nhiều rau củ quả giúp đảm bảo chế độ nhiều Potasium và ít Sodium, đây là yếu tố vô cùng quan trọng việc ổn định huyết áp.
Ăn nhiều cá, hải sản, giảm các loại thịt đỏ.
Những loại thịt và mỡ động vật nhất là các loại thịt đỏ như thịt heo, thịt bò và các loại sữa và trứng có hàm lượng mỡ bão hoà cao là nguồn gốc phát sinh ra các chứng xơ vữa. Chính vì thế, nên chuyển dần chế độ ăn nhiều thịt sang ăn nhiều cá và đạm thực vật.
Nên ăn chất béo có nguồn gốc thực vật, các loại dầu thực vật, dầu cá và một số hạt có chất béo như hạt mè, hạt hướng dương, hạt hạnh nhân. Acid béo omega 3 trong cá và các loại hạt có tác dụng làm hạ cholesterol xấu, tăng lượng cholesterol tốt và giảm nguy cơ máu đông. Những loại hạt này còn có nhiều loại khoáng chất cần thiết để điều hoà huyết áp như magnesium, potassium, calcium. Ngược lại, thịt và trứng có nhiều chất mỡ bão hoà làm gia tăng lượng cholesterol xấu (LDL) đồng thời làm giảm lượng cholesterol tốt (HDL) có khả năng làm sạch lòng mạch. Lượng cholesterol xấu trong trứng còn cao hơn so với thịt.
Ngoài ra, chất sắt trong các loại thịt đỏ có độc tính rất cao do vai trò trung gian giúp cho LDL bám vào các mảng xơ vữa dễ dẫn đến cứng động mạch và tăng huyết áp. Nếu ăn thịt, chỉ nên ăn một ít thịt heo, bò đã lọc bỏ mỡ hoặc thịt trắng như gà, bồ câu đã bỏ da, nội tạng. Cần cảnh giác với chất béo xấu và một lượng muối đáng kể luôn tiềm ẩn trong những sản phẩm thức ăn nhanh, thức ăn công nghiệp. Các loại đậu, nhất là đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành với nhiều chất xơ, chất khoáng và những chất chống oxy hoá là một nguồn chất đạm và chất béo lý tưởng cho phòng chống áp huyết cao.
Bên cạnh đó, ăn vài tép tỏi trong mỗi bữa ăn có tác dụng kiện Tỳ, giải độc, tăng cường lưu thông khí huyết, hổ trợ làm hạ huyết áp và cải thiện độ mỡ trong máu. Những người có khuynh hướng ăn nhiều thịt và mỡ động vật, thỉnh thoảng nên có chế độ thanh lọc cơ thể. Có thể là nhịn ăn một buổi mỗi tuần và thay bằng uống nước trái cây. Ngoài ra, người áp huyết cao được khuyên không nên hút thuốc, uống rượu. Hút thuốc làm tăng nhịp tim, tăng huyết áp và làm giảm lượng oxy cần thiết đến các tế bào và các cơ quan. Đối với rượu, nhiều nghiên cứu gần đây đều cho thấy mỗi ngày dùng khoảng 100g rượu vang đỏ sẽ có lợi cho hoạt động của hệ tim mạch. Quả nho và rượu nho, đặc biệt là trong vỏ nho và hạt nho có hàm lượng nhiều chất chống oxy hoá có thể giúp làm tăng độ cholesterol tốt, giảm cholesterol xấu, bảo vệ thành mạch máu để phòng chống các loại bệnh tim mạch. Nói chung, trường hợp nghiêm trọng, người bệnh cần tìm đến những biện pháp cấp cứu của y học hiện đại. Tuy nhiên việc điều trị căn cơ và tận gốc bệnh áp huyết cao phải dựa vào một lối sống lành mạnh gồm chế độ ăn uống hợp lý, vận động đều đặn và thực hành thư giãn.